Mô hình 5 lực là công cụ được phát triển bởi Michael Porter của trường kinh doanh Harvard vào năm 1979, thường được dùng trong các doanh nghiệp cho quá trình hoạch định chiến lược, cùng với phân tích SWOT (điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và nguy cơ) để nhận diện những lực bên trong và bên ngoài đang hoặc có thể tác tác động tới doanh nghiệp tích cực lẫn tiêu cực.
Mô hình được thiết kế nhằm cung cấp cách tiếp cận từng bước để một doanh nghiệp đánh giá những thứ trong môi trường có thể tác động đến nó theo cách tích cực và cực, gồm sự cạnh tranh, sản phẩm liên quan, nhà cung ứng, khách hàng và thâm nhập vào lĩnh vực kinh doanh dễ hay khó.
Nội dung chính
Mỗi doanh nghiệp đều có cạnh tranh. Hãy xem xét mọi lựa chọn thay thế mà khách hàng có ngoài bạn.
Nếu bạn vận hành dịch vụ giặt ủi, những dịch vụ giặt ủi nào khác đang tồn tại trong lĩnh vực thị trường của bạn? Điểm mạnh và yếu của họ là gì? Bạn biết gì về chiến lược kinh doanh và khách hàng mục tiêu của họ? Làm thế nào bạn so sánh với họ về mặt dịch vụ cung cấp cho khách hàng?
Ví dụ dịch vụ giặt ủi sẽ coi giặt đồ tại nhà là một phương án thay thế.
Một sản phẩm, dịch vụ thay thế đại diện cho bất cứ gì mà khách hàng có thể chọn thay vì chọn từ bạn, bao gồm những sản phẩm, dịch vụ hiện tại hoặc tương lai sẽ chiếm chỗ của nó.
Hãy xem cách ngành cho thuê băng video đã thay đổi những năm qua bởi sự tiến bộ của DVD và các dịch vụ online.
Người mua có quyền lực, một số còn nắm giữ quyền lực hơn phần còn lại.
Ví dụ, một công ty tư vấn nhỏ, với một vài khách hàng lớn, sẽ ở vị trí rất rủi ro.
Nếu một trong số những khách hàng này quyết định đi chỗ khác, công ty tư vấn có thể khó mà tồn tại.
Nhìn vào tổng hòa các khách hàng dưới khía cạnh họ sẽ ở với bạn bao lâu, họ sẽ mua từ bạn bao nhiêu và mức độ tác động của mỗi khách hàng với công ty của bạn có thể giúp bạn tập trung các hoạt động vào việc thu hút và giữ chân đúng khách hàng.
Một nhà cung ứng của doanh nghiệp có thể có quyền lực đáng kể lên họ nếu chi phí hoặc sự sẵn có hàng hóa của nhà cung ứng đột nhiên thay đổi.
Có những nguồn cung nào cần cho sản xuất hoặc chuyển giao sản phẩm, dịch vụ của bạn mà có rủi ro đáng kể với bạn nếu nguồn cung đột nhiên thay đổi? Bạn sẽ làm gì nếu điều đó xảy ra? Điều gì bạn có thể làm bây giờ để tối thiểu tiềm năng đối với rủi ro đó?
Mỗi doanh nghiệp đều có rủi ro gặp thêm đói thủ cạnh tranh, nhưng một số doanh nghiệp khó gặp rủi ro đó hơn doanh nghiệp khác.
Một doanh nghiệp sản xuất sản phẩm dựa trên độc quyền sáng chế rất khó bắt chước sẽ có rào cản cao hơn nhiều so với thâm nhập vào kinh doanh hamburger, ví dụ vậy.
Hãy đánh giá những gì bạn cung cấp, có gây khó dễ cho đối thủ muốn thâm nhập vào không?
